Ngay khi có một khoản tiền nhàn rỗi mà nhiều khả năng bạn sẽ không dùng tới trong ngắn hạn thì đó là lúc bạn nên nghĩ tới đầu tư tài chính. Đừng để tiền nằm yên một chỗ mà hãy bắt nó làm việc cho bạn để sinh lãi. Đó là cách để xây dựng sự giàu có trong tương lai. Vậy đầu tư tài chính có những hình thức nào, hình thức nào hiệu quả và hình thức nào không hiệu quả?
Hãy luôn nghĩ tới đầu tư tài chính để tiền sinh ra tiền
Con quỷ lạm phát và đầu tư tài chính
Với tiền mặt hay kể cả tiền gửi trong tài khoản ngân hàng, con quỷ nguy hiểm nhất mà tiền phải đối mặt đó là lạm phát. Lạm phát chính là sự mất giá của đồng tiền, đến từ nhiều nguyên nhân. Trong đó có nguyên nhân chính được nhiều nhà kinh tế đồng thuận là do chính phủ năm nào cũng in thêm tiền (và thường là rất nhiều) để tài trợ cho các khoản thâm hụt ngân sách, chi tiêu công.
Điều này khiến cho tiền mất giá và nếu bạn để tiền nằm yên một chỗ thì càng ngày chỗ tiền đó càng mất giá trị. Vì thế mà việc đầu tư tài chính cực kỳ quan trọng, để giảm thiểu các tác động của lạm phát lên tiền của bạn. Mục tiêu của đầu tư tài chính vì thế không đơn giản chỉ giúp bạn bảo vệ trước lạm phát mà còn phải giúp bạn sinh lời nữa.
Đầu tư tài chính là gì?
Đầu tư tài chính thường được hiểu là việc sử dụng tiền để đầu tư vào các tài sản tài chính với kỳ vọng tạo ra lợi nhuận (tiền đẻ ra tiền) để bạn ngày càng trở lên giàu hơn. Các công cụ tài chính rất đa dạng từ tiền gửi tiết kiệm, chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu, cổ phiếu, giấy tờ có giá…Nhiều người cũng coi đầu tư vào vàng hay bất động sản là các hoạt động đầu tư tài chính.
Kênh đầu tư tài chính nào hiệu quả còn kênh nào thì không?
Tùy vào năng lực và đôi khi là một chút may mắn, có những nhà đầu tư rất thành công, còn có những nhà đầu tư thậm chí còn thất bại, lỗ hết vốn. Vì vậy, trước khi đầu tư tài chính vào bất kỳ hình thức nào bạn cần hiểu bản chất của vấn đề, bản chất của các hình thức đầu tư như dưới đây.
Gửi tiết kiệm ngân hàng
Trong các hình thức đầu tư tài chính thì gửi tiết kiệm ngân hàng là một trong những hình thức cổ xưa nhất và cũng là an toàn nhất vì vốn đầu tư và lãi được ngân hàng đảm bảo. Hình thức này cũng rất dễ dàng thực hiện và không cần số tiền lớn. Bạn có thể bắt đầu mở sổ tiết kiệm với số tiền chỉ từ vài triệu đồng.
Gửi tiết kiệm ngân hàng là hình thức đầu tư an toàn, phổ biến nhất
Nếu gửi tiết kiệm ngân hàng, mình chỉ có một lời khuyên cho bạn là hãy tránh các ngân hàng hàng đầu như Vietcombank, Vietinbank, Agribank, BIDV…vì những ngân hàng này luôn có lãi suất rất thấp. Một nhà đầu tư tài chính có tầm nhìn bạn cần biết chắt chiu từng chút một vì lãi suất kép có sức mạnh rất lớn trong dài hạn. Bạn có thể xem đồ thị ở bài viết nên gửi tiết kiệm ngân hàng nào để hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa việc gửi tiền ở các ngân hàng quốc doanh và các ngân hàng khác với lãi suất cao hơn sau 20 năm sẽ như thế nào.
Nhược điểm: Nhược điểm lớn nhất của gửi tiết kiệm ngân hàng cũng như các công cụ tài chính có lãi suất cố định là nó không phải hình thức đầu tư hữu hiệu để bảo vệ bạn khỏi lạm phát. Sẽ có những thời kỳ lạm phát cao hơn cả lãi suất tiền gửi tiết kiệm (Việt Nam từng có những năm lạm phát phi mã và đã phải đổi tiền).
Đầu tư vàng
Đầu tư vàng là hình thức cũng được rất nhiều người ưa chuộng. Lý do là vàng là tài sản quý được chấp nhận rộng rãi và được nhiều người coi là tài sản để cất trữ giá trị. Nhiều người còn nghĩ rằng vàng trong dài hạn sẽ có xu hướng tăng giá và bảo vệ bạn khỏi lạm phát. Tuy nhiên, bạn cần nhìn vào các số liệu dưới đây để cân nhắc hiệu quả đầu tư vào vàng trong quá khứ.
Lý do là bản thân vàng không trực tiếp tạo ra giá trị mà giá của nó phụ thuộc phần lớn vào cung cầu. Nếu nhìn lịch sử giá vàng từ năm 1973 tới nay thì trung bình giá vàng chỉ tăng 6,9% mỗi năm (theo giá USD). Và mức tăng này sau khi trừ lạm phát trung bình của Mỹ là 4,1% mỗi năm thì giá vàng chỉ tăng 2,8% mỗi năm mà thôi.
Giá vàng từ 1973 tới nay chỉ tăng trung bình 6,9%/năm
Chưa kể là việc giá vàng lên xuống thất thường. Ở Việt Nam, nếu bạn đầu tư vàng vào năm 2011 khi giá vàng ở mức đỉnh lịch sử thì sau khi nắm giữ vàng 8 năm tới nay là 2019 bạn chẳng thu được chút lãi nào, mà trong thời gian đó lạm phát liên tục khiến đồng tiền mất giá.
Đầu tư bất động sản
Đây là hình thức đầu tư được nhiều người yêu thích. Lý do là nhìn lại lịch sử mấy chục năm qua ở Việt Nam thì không có cái gì tăng giá nhanh bằng giá đất. Đặc biệt là các vị trí đất vàng ở các thành phố lớn.
Trong nền kinh tế đang phát triển nhanh như Việt Nam, dân số không ngừng tăng khiến nhu cầu về bất động sản cũng không ngừng gia tăng. Có quá nhiều người đầu tư và làm giàu lên nhanh chóng tư bất động sản, bao gồm cả nhiều tỷ phú trên sàn chứng khoán.
Vì thế mà kênh đầu tư vào bất động sản vẫn luôn là một kênh đầu tư tiềm năng cho những nhà đầu tư sẵn sàng dành thời gian, công sức để tìm kiếm các cơ hội. Nhược điểm của đầu tư bất động sản là sự phức tạp của luật pháp, đòi hỏi nhà đầu tư có nhiều vốn. Nếu bạn mới tham gia đầu tư tài chính chưa có nhiều kinh nghiệm thì nên tránh đầu tư bất động sản.
FOREX, Tiền ảo
Có nên đầu tư Forex hay tiền ảo hay không? Bản chất việc mua đi bán lại các loại tiền ảo hay các cặp ngoại tệ là các hoạt động đầu cơ. Bằng mọi giá mình khuyên bạn nên tránh các hình thức đầu tư này. Đặc biệt là những loại tiền ảo hiện nay không hề có các tài sản cụ thể giá trị phía sau nó mà giá chỉ hoàn toàn phụ thuộc vào hoạt động đầu cơ trên thị trường.
Nếu ai hỏi mình là có nên đầu tư tiền ảo, có nên đầu tư FOREX hay không thì câu trả lời của mình sẽ luôn là không nên đầu tư. Hãy tránh bằng mọi giá.!
Đầu tư vào các quỹ đầu tư
Các quỹ đầu tư là hình thức đầu tư đang được quảng bá tới rất nhiều nhà đầu tư trên thị trường. Các quỹ này luôn có một đội ngũ chuyên viên hùng hậu, có kiến thức chuyên sâu, kinh nghiệm về đầu tư. Tuy nhiên, vấn đề lớn nhất của các quỹ đầu tư là họ thu phí quản lý đôi khi khá là lớn. Các quỹ này có thể là quỹ đầu tư cổ phiếu hoặc là các quỹ đầu tư trái phiếu.
Có những quỹ hoạt động rất hiệu quả và mang về mức lợi nhuận hàng năm cao hơn tăng trưởng của VN-Index cho nhà đầu tư, có những quỹ hoạt động kém hiệu quả hơn. Tuy nhiên, với thị trường chứng khoán thì lợi nhuận của các quỹ và của tất cả các nhà đầu tư cộng lại sẽ luôn bằng mức tăng trưởng của thị trường (VN-Index cộng với cổ tức).
Chính vì vậy, việc tìm kiếm để có lãi cao hơn thị trường (tăng trưởng VN-Index + cổ tức) không bao giờ là một công việc đơn giản. Đặc biệt là khi các quỹ luôn thu phí của nhà đầu tư mỗi năm thì trong dài hạn, hầu hết các nhà đầu tư vào các quỹ sẽ thua sự tăng trưởng của thị trường.
Đầu tư chứng khoán
Đầu tư chứng khoán có thể là trực tiếp bạn đầu tư hoặc thông qua các quỹ đầu tư chứng khoán. Đây là kênh đầu tư số một trên thị trường mang tới các cơ hội sinh lời bền vững trong dài hạn thông qua việc sở hữu các doanh nghiệp làm ăn hiệu quả.
Tuy nhiên, việc lựa chọn cổ phiếu trong số hơn 1.500 công ty niêm yết không phải là một việc làm dễ dàng. Nếu dính phải những cổ phiếu tồi thì bạn có thể bị lỗ rất lớn. Tuy nhiên, luôn có một cách để bạn có thể đầu tư cổ phiếu hiệu quả và an toàn đó là thông qua các quỹ chỉ số ETF. Thông qua các quỹ chỉ số ETF này, bạn sẽ sở hữu một danh mục đại diện cho thị trường và trong dài hạn sẽ thu được mức lãi bằng sự tăng trưởng của thị trường trừ đi các khoản phí quản lý quỹ.
Đầu tư vào một quỹ ETF với chi phí quản lý thấp là cách đầu tư khôn ngoan nhất cho hầu hết các nhà đầu tư khi tham gia vào thị trường chứng khoán. Cả John Bogle (nhà sáng lập quỹ chỉ số Vanguard) và Warren Buffet đều luôn dành lời khuyên cho mọi người là nên đầu tư vào các quỹ ETF. Đây chắc chắn là hình thức đầu tư tài chính khôn ngoan nhất trong dài hạn.
Trên đây là những hình thức đầu tư tài chính mà bạn có thể lựa chọn áp dụng cho phù hợp với nhu cầu của bản thân. Nếu bạn có thắc mắc về quỹ ETF thì hãy tìm đọc thêm về bài viết quỹ ETF là gì nhé.