Đầu tư chứng khoán là một cách thông minh để gia tăng tài sản. Tuy nhiên, tiềm ẩn trong thị trường này cũng đầy những rủi ro. Nếu bạn không cẩn thận thì sẽ dễ mắc phải những sai lầm đầu tư chứng khoán chết người có thể khiến bạn thua sạch vốn, thậm chí còn mang nợ nữa. Bài viết này chia sẻ những sai lầm trong đầu tư chứng khoán mà bạn cần tránh ngay từ khi bắt đầu.
1. Sai lầm đầu tư khi thích dự đoán thị trường
Nếu bạn nghĩ rằng mình có thể dự đoán xu hướng của thị trường hay tự tin rằng mình có thể dự đoán giá của một cổ phiếu cụ thể trong tương lai thì bạn đang mắc sai lầm trong đầu tư chứng khoán mà rất nhiều người khác cũng mắc phải.
Dĩ nhiên, thị trường chỉ có hai xu hướng là tăng hoặc giảm. Và theo xác xuất thì có thể 50% số lần là bạn dự đoán đúng và 50% số lần khác bạn dự đoán sai. Nếu bạn đang đầu tư dựa trên việc dự đoán xu hướng giá của cổ phiếu thì xin chia buồn với bạn. Quả thực là bạn đang chơi chứng khoán không khác đánh bạc và kết quả nhiều khả năng sẽ rất tồi tệ.
Các chuyên gia tài chính, nhà kinh tế…có thể dự đoán xu hướng của VN-Index không?
Hàng tuần, hàng tháng có thể bạn sẽ gặp rất nhiều những bài báo từ những chuyên gia tài chính từ các công ty chứng khoán, các nhà kinh tế…dự đoán là tới cuối năm VN-Index nhiều khả năng sẽ vượt…bao nhiêu điểm đó. Những bài báo này chỉ là những thông tin câu view rẻ tiền thôi. Từ xưa tới nay chưa ai có thể dự đoán được thị trường cả. Bạn đừng tin lời những chuyên gia dự báo. Chỉ có một lời khuyên khi bạn bắt gặp những thông tin như vậy đó là hãy bỏ ngoài tai.
2. Nghe lời người khác mà không tự tìm hiểu
Nghe lời khuyên đầu tư của người khác, đặc biệt là những người bạn không hề quen biết trên các diễn đàn như F319, F247 chẳng hạn là cách nhanh nhất để đi tới thất bại. Trong xã hội, đặc biệt là không gian mạng, mỗi người đều hành động vì lợi ích của mình.
Những nhà đầu tư đang nắm giữ cổ phiếu sẽ tìm mọi cách tung tin vịt, chim lợn rằng cổ phiếu đó tốt lắm để kéo các nhà đầu tư khác vào mua. Khi giá tăng lên họ sẽ thoát hàng và chốt lời, còn bạn sẽ là người đi đổ vỏ.
Những nhà đầu tư đang muốn mua cổ phiếu nào đó sẽ tìm cách tung tin xấu mục đích là để cổ phiếu đó hạ giá. Khi giá hạ họ sẽ mua vào, còn bạn sẽ trở thành nhà đầu tư bị mất hàng.
Những group Zalo, Facebook chuyên phím hàng cũng là những cái bẫy kiếm tiền cho những kẻ cầm đầu. Họ sẽ hô hoán kêu gọi bạn lên tàu nhưng khi họ nhảy tàu, xuống tàu chắc chắn họ sẽ không báo cho bạn biết. Và dĩ nhiên đầu tư chứng khoán mà chỉ nghe theo lời người khác mà không có những phân tích, đánh giá của bản thân mình thì quả là một thảm họa báo trước thất bại nặng nề.
Chưa bao giờ câu nói: “Hãy lắng nghe lời khuyên của người khác và sống bằng trí thông minh của mình” đúng đến như vậy, đặc biệt là trong đầu tư chứng khoán.
3. Lướt sóng chứng khoán
Lướt sóng về bản chất là hoạt động đầu cơ chứ không phải đầu tư. Lướt sóng sẽ xảy ra hai trường hợp, một là bạn có lãi; hai là bạn sẽ bị kẹp hàng khi cổ phiếu bạn mua liên tục giảm giá sau khi bạn “lên tàu”. Lúc này bạn sẽ phải cắt lỗ hoặc cứ bị kẹp hàng không biết tới bao giờ.
Thị trường chứng khoán là nơi mà mọi giao dịch đều bị tính phí. Chỉ những nhà đầu tư hạn chế giao dịch mới có thể giảm các khoản phí phát sinh. Lướt sóng là hoạt động làm phát sinh rất nhiều phí giao dịch.
Ở mỗi giai đoạn nhất định lãi của tất cả các nhà đầu tư sẽ bằng mức tăng trưởng của thị trường (VN-Index + cổ tức) trừ đi các khoản phí giao dịch. Một số nhà đầu tư sẽ lãi nhiều hơn thị trường, nhưng đa phần các nhà đầu tư khác sẽ có lãi thấp hơn mức lãi của thị trường vì lý do các khoản phí phát sinh trong quá trình giao dịch.
Vì vậy, việc tìm cách để chiến thắng thị trường bằng cách lướt sóng liên tục là một trò chơi chỉ có thua về mặt tổng thể đối với tất cả các nhà đầu tư. Nếu bạn định lướt sóng chứng khoán thì bạn đã nắm chắc nguy cơ thất bại rất cao ngay từ trước khi bắt đầu.
4. Vay margin để đầu tư chứng khoán
Các công ty chứng khoán luôn cung cấp các dịch vụ vay margin cho các nhà đầu tư. Lý do là có cầu thì có cung thôi. Những nhà đầu tư muốn làm giàu nhanh chóng luôn tham lam sử dụng margin mà việc sử dụng margin này sẽ luôn phát sinh tiền lãi, phí mỗi giao dịch mua và bán cũng lớn hơn khi bạn sử dụng margin.
Có một điều chắc chắn là bạn không thể dự đoán được giá của cổ phiếu trong tương lai. Chính vì vậy mà khi sử dụng margin có những lúc bạn sẽ phải cắt lỗ và lỗ rất đau. Đây là điều mà những nhà đầu tư chân chính luôn tìm cách để tránh xa. Họ sử dụng tiền của chính mình, nếu tìm được cổ phiếu tốt thì mỗi khi giá cổ phiếu giảm giá sâu thì đó là cơ hội để mua vào chứ không phải là để bị “call margin”.
5. Chỉ phân tích kỹ thuật
Đã có rất nhiều nhà đầu tư vĩ đại không hề biết tới phân tích kỹ thuật. Nổi tiếng nhất là Warren Buffet, người mà trong cả cuộc đời chưa bao giờ sử dụng máy vi tính. Ông chỉ thực hiện các nghiên cứu, phân tích cơ bản về doanh nghiệp, không sử dụng các phép toán hay mô hình toán học phức tạp trong đầu tư.
Vậy mà hiện nay trên thị trường có rất nhiều người chỉ sử dụng phần mềm máy tính thực hiện các phân tích kỹ thuật với mong muốn làm giàu nhanh chóng. Nếu bạn đang có ý định đầu tư theo cách thức như vậy thì bạn đang sai lầm đấy. Sử dụng phần mềm phân tích kỹ thuật để đầu tư chứng khoán chỉ làm giàu cho các công ty bán phần mềm mà thôi.
Nếu bạn muốn đầu tư chứng khoán, không thể không tìm hiểu về cách xem, đọc các báo cáo tài chính, thuyết minh, phân tích hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Còn nếu bạn ngại tìm hiểu thì có lẽ là nên nghiên cứu ủy thác vốn của mình vào các quỹ đầu tư cổ phiếu, các quỹ ETF. Như vậy bạn vẫn tham gia thị trường thông qua một cách gián tiếp an toàn và hiệu quả hơn là tự mình đầu tư.